Ngày 09/11/1946, bản Hiến pháp đầu tiên của Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà được ban hành. Kể từ đó, nước ta đã trải qua nhiều bản Hiến pháp, bao gồm Hiến pháp năm 1946, 1959, 1980, 1992 và năm 2013. Tuy nhiên tư tưởng lập hiến, những giá trị dân chủ, quyền con người, quyền công dân, tư tưởng và mô hình tổ chức nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân được ghi nhận trong Hiến pháp năm 1946 luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tất cả các bản Hiến pháp và toàn bộ hệ thống pháp luật của đất nước ta.
Vì vậy, theo đề xuất của Chính phủ lấy ngày 09/11 - Ngày ban hành Hiến pháp năm 1946 được xác định là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và đã được chính thức luật hóa trong Luật Phổ biến giáo dục pháp luật năm 2012.
.jpg)
Theo Điều 8 Luật Phổ biến giáo dục pháp luật năm 2012 quy định: “Ngày 09 tháng 11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội”.
Ngày Pháp luật Việt Nam có mục đích, ý nghĩa quan trọng, thể hiện tinh thần thượng tôn Hiến pháp và pháp luật; xây dựng niềm tin, tình cảm, thái độ ứng xử phù hợp với quy định của Hiến pháp, pháp luật; đề cao giá trị con người, xây dựng nhân cách tạo nên sự bền vững của ý thức pháp luật, của kỷ cương, phép nước; nâng cao hiệu quả xây dựng, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; hướng tới xây dựng nền văn hóa pháp lý.
Sau 12 năm triển khai thi hành Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (ngày 09 tháng 11) đã được bộ, ngành, đoàn thể, địa phương tích cực hưởng ứng với nhiều cách làm hay, mô hình sáng tạo, đổi mới, góp phần khơi dậy ý thức trách nhiệm công dân, nâng cao ý thức pháp luật, giáo dục lối sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, nâng cao hiệu quả xây dựng, thi hành và bảo vệ pháp luật trong nhân dân.
Hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2024, Bộ KH&CN lựa chọn khẩu hiệu “Chào mừng Ngày Pháp luật Việt Nam: Khuyến khích sáng tạo, khơi thông nguồn lực để phát triển”.
Các đơn vị thuộc Bộ có thể tham khảo, lựa chọn các khẩu hiệu tuyên truyền, phổ biến về Ngày Pháp luật Việt Nam phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao như sau:
- Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Khoa học và Công nghệ kỷ cương, trách nhiệm, chủ động, kịp thời, sáng tạo, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ được giao.
- Chủ động tìm hiểu, gương mẫu tuân theo Hiến pháp và pháp luật là trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Khoa học và Công nghệ.
- Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật là việc làm thiết thực hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Tích cực hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, góp phần nâng cao hiệu quả xây dựng, thi hành và bảo vệ pháp luật.
- Thượng tôn Hiến pháp và pháp luật là chuẩn mực ứng xử của mọi chủ thể trong xã hội để góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.
- Đẩy mạnh truyền thông chính sách góp phần tạo sự đồng thuận, nâng cao hiệu quả, hiệu lực trong việc thực thi pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
- Nâng cao hiệu quả công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn, đồng hành cùng doanh nghiệp.
- Nâng cao chất lượng công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần tạo lập môi trường thuận lợi cho hoạt động đầu tư kinh doanh.
- Hiểu biết và chấp hành pháp luật là bảo vệ chính mình và cộng đồng, vì một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
- Nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật của người dân, doanh nghiệp.
- Tích cực cải cách hành chính, chuyển đổi số trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, giảm thiểu chi phí tuân thủ pháp luật góp phần giải phóng nguồn lực, đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp.
Đồng thời, các đơn vị có thể lựa chọn một số nội dung cốt lõi trong các bài viết, ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước làm thông điệp, khẩu hiệu truyền thông theo hướng dẫn của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật, cụ thể như sau:
- Chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển.
- Thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
- Mỗi đảng viên là nhân tố quan trọng lan tỏa tinh thần dân chủ và thượng tôn Hiến pháp và pháp luật đến nhân dân.
- Mỗi công dân có ý thức thượng tôn Hiến pháp và pháp luật thì sẽ tạo nên sức mạnh của dân tộc.
- Đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trở thành “tự giác”, “tự nguyện”, “cơm ăn nước uống, áo mặc hàng ngày”.
- Tập trung cao nhất cho đột phá về thể chế và phát triển.
- Nhân dân là trung tâm, chủ thể trong mọi chủ trương, đường lối của Đảng.
- Xác định đột phá mạnh mẽ hơn về thể chế phát triển, tháo gỡ điểm nghẽn, rào cản, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
- Việc xây dựng pháp luật phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể, mọi chính sách phải hướng tới người dân, doanh nghiệp.
- Chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh.
- Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, từng bước nâng cao hơn nữa tính chuyên nghiệp và chất lượng trong công tác xây dựng pháp luật.